انتخاب دانخوری مناسب در قفس مرغ تخمگذار

دکتر احمد طاطار

استادیار دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

در چند دهه گذشته پیشرفت های چشمگیری در عملکرد و  راندمان تولیدات طیور صورت گرفته است. این امر ناشی از بهبود عوامل مدیریتی، تغذیه ای، ژنتیکی، بهداشتی و به کارگیری فن آوری در صنعت پرورش طیور بوده است. با افزایش سرعت رشد و تولید، حساسیت سویه های امروزی به شرایط محیطی بیشتر شده است بنابراین، با روش های مدیریتی سنتی شاید نتوان به بیشترین عملکرد طیور امروزی دست یافت. با کنترل شرایط محیطی، همچون دما، رطوبت، نور و گازهای سالن می توان بازده غذایی بهتر، رشد و تولید بیشتر، درصد مرگ و میر کمتر و در نتیحه سود بیشتری از گله به دست آورد.

دانخوری یکی از مهمترین عوامل مدیریت تغذیه است که ارتباط مستقیمی با میزان مصرف خوراک و در نتیجه دستیابی به عملکرد تولیدی و سلامت مطلوب دارد.

اهمیت نوع و فضای سرانه دانخوری

دانخوری مناسب چه از نظر نوع دانخوری و چه از نظر میزان دسترسی پرنده و وجود رقابت بسیار حائز اهمیت است. دانخوری مطلوب در ارتباط با تامین مواد خوراکی موردنیاز چه از لحاظ کمی و چه کیفی، ایجاد سطح مطلوب رفاه و آسایش در پرنده، عدم ایجاد استرس ناشی از رقابت و سوء تغذیه، توزیع یکنواخت مواد خوراکی در کل گله و در نتیجه یکنواختی گله، کاهش اتلاف مواد خوراکی و تولیدی به صرفه تر، عدم آسیب فیزیکی به پرنده، کاهش خطر آلودگی خوراک با قارچ و نیز مدفوع پرنده خواهد داشت.

صرف نظر از نوع دانخوری، فضای دانخوری اختصاص یافته به هر قطعه پرنده بسیار مهم است. اگر فضای دانخوری کافی نباشد، سرعت رشد محدود می شود و یکنواختی گله نیز مناسب نخواهد بود. نحوه توزیع دان و نزدیکی دانخوری ها به پرندگان از نکات کلیدی در دستیابی به دان مصرفــی هدف می باشد و در تمام سیستم دانخوری باید دستگاه ها با هدف فراهم نمودن حجم کافی دان با کمترین اتلاف، تنظیم شوند.

به طور کلی در سیستم قفس برای مرغ های تخمگذار از دانخوری های ناودانی طویل و یکسره استفاده می شود که یا به صورت اتوماتیک و یا دستی پر می شوند. اگر بــرای تغذیه مرغ ها از سیستم دستی استفاده می شود، دانخوری ها باید در قسمت جلوی قفس تعبیه شوند و بین ردیف قفس ها باید راهرویی به عرض 71 سانتی متر جهت رفت و آمد کارگران درنظر گرفت. ارتفاع دانخوری باید حدود 20 تا 30 سانتی متر از کف قفس باشد. در سیستم های دانخوری اتوماتیک می توان با یک ناودان دانخوری دو ردیف قفس را تغذیه نمود.

جدول زیر میزان دانخوری لازم را در سیستم قفس نشان می دهد:

خصوصیات دانخوری مطلوب

- به آسانی و با حداقل کار قابل پر شدن باشند.

- ریخت و پاش خوراک در آنها کم، یا ناچیز باشد.

- در صورت خراب شدن، به آسانی قابل تعمیر باشند.

- اقتصادی باشد.

- قابلیت شستشو و شعله افکنی داشته باشد.

- به مواد شیمیایی مقاوم باشد.

- دارای حداقل زوایای تیز باشد.

- بــه راحتی قابل سرویس دوره ای و تعمــیرات توسط کارگران باشد.

• قابلیت کنترل با دستگاه را داشته باشد.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

منابع:

- Hy line W-36 Commercial Layers Management Guide. 2016.

- اقبالی، م. 1392. راهنمای جامع و کاربردی پرورش مرغ تخمگذار. انتشارات آموزش و ترویج کشاورزی. 487 ص.

- بذرافکن، م. 1382. پروش مرغ¬های تخمگذار. موسسه فرهنگی و هنری شقایق روستا. 180 ص.

• بلداجی، ف. و طاطار، ا. 1393. مدیریت تنش و رفاه در مرغ های تخمگذار. انتشارات پرتو واقعه. 80 ص.